1► Zara Konakları Kaderine Terkedilmemeli...
Yakup Kadri Bozalioğlu
Zara yerleşim itibariyle eski bir kasaba. Tarihi İpek Yolu'nun geçtiğı güzergah. Bilim ve irfan sahibi değerleriyle, okuyanıyla, sanatçısıyla, folklorik ve kültürel zenginliğiyle öne çıkan bir yerleşke...
Zara'nın bugün için en eski yapısı 18. yüzyıl mimarisi olan Zara Meydan Camisi minaresi ve 19. yüzyılın son çeyreğinde ve 20. yüzyılın başlarında yapılan Zara Konakları'dır.
Zara Meydan Camisi minaresinde ki taş yapı ustalığının yanısıra Zara Konakları'nda ki ahşap işçiliğindeki sanat bu tarafıyla da oldukça dikkat çekmekte...
Bundan 40 yıl önce 13.11.1982 tarihinde, A-3880 numara ile Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından tescil edilerek, sivil mimarî yapı olarak korunmaya alınan ve eski eser listesine dahil edilen Zara konakları'ndan Halil İşözen Konağı, Hakkı Şenol Konağı, Nuhların Konağı, Sami Paşa Konağı, Arnavut Şaban Efendi Konağı (Nihat Gültekin Konağı)'nın bugüne kadar ne yazık ki herhangi bir restorasyonu yapılmadı.
Başta Sivas merkez olmak üzere ilçesi Divriği'de ki mevcut tüm konakların restorasyonu yapılıp turizme kazandırılırken Zara'da ki tarihi konaklara olan bu ilgisizliğe bir anlam verilemiyor.
Ne varki günümüzde ve son elli yılın Zara'sında o kadar çok şey var ki yok ettiğimiz, sahip çıkamadığımız bunlardan taş yapı olan Zara Gazi İlkokulu'nun, Zara Şehitliği'nin ve Askerlik Şubesi'nin yıkılmasını durduramadık. Bugünde bir benzerini Zara Konakları için yaşıyoruz...
Ne acıdır ki tarihi, kültürel doğa ve folklorik değerlerimizin Zara'da yok edilişine yaşarken tanıklık etmek!..
Nihat Gültekin Konağı
Halil İşözen Konağı
Nuhların Konağı
Hakkı Şenol Konağı
(Veyis Efendi'nin Konağı) Dostarların Konağı
2► 50 yıl önce Zara'da açılan Türkiye İş Bankası'nın 50 yıl sonra kapanması gündemde...
Yakup Kadri Bozalioğlu
Yaklaşık 30 - 35 yıl öncesi ilçemiz Zara'nın o yıllarda beldesi olan Şerefiye'de ilk kez bölgemizde bir banka, şubesini Ziraat Bankası'nı kapatmış, sonraki yıllarda da Akbank, ardından da Vakıflar Bankası Zara'da şubelerini kapatmış, bugün içinde Türkiye İş Bankası'nın ilçemiz Zara'da ki şubesinin kapanması gündeme gelmiştir.
Kapanma gerekçesini çok iyi anlamak gerek, umarım gerçek değildir.
Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün kurduğu bankalar arasında olan Türkiye İş Bankası'nın 1970'li yılların başında bundan yarım yüzyıl önce Zara'da açılan şubesinin yaklaşık 50 yıl sonrası bugün kapananacak olması biz Zaralıları hepimizi üzmüştür.
Siyasî iradenin birlikteliğinde Zara'nın yönetici ve iş çevresiyle, yine sivil toplum kuruluşlarıyla müşterek dayanışma içerisinde bu olumsuzluğun çözüleceğine olan umudumu taşıyorum.
Pazar, 27 Şubat 2022
3► Halk Ozanı Âşık Veysel'in vefatının 50. yıldönümü olan 2023'de Sivas'da Toprak Müzesi açılmalı...
Yakup Kadri Bozalioğlu
4► Sen Hiç KAĞNI GICILAMASI'nı Dinledin mi?..
Yakup Kadri Bozalioğlu
...O halde bilirsin, o kapınızın önünden geçen kağnıları...
Dinlemiştirsin o kağnı gıcılamalarını...
'Hayır bilmem!.. ben hiç kağnı görmedim!, gıcılamasını da hiç dinlemedim!'diyenlerden misin? yoksa...
O kağnıyı göremeyip, gıcılamasını da hiç mi hiç duymamışsan çok şansızsın!..
Kağnı, yüzyıllardır Anadolu insanı için hem Milli Mücadele yıllarında cephede hemde günü birlik ihtiyaçları taşımada işlev yapmış günümüzde hemen hemen hiç kullanılmayan nostaljik bir taşıtdır...
Fotoğraf karelerine çok az düşen bir kültürün simgesidir kağnı...
Onun aheste aheste geçtiği cılgaların halen izleri vardır yaylalar da.
Anadolu'nun dağları taşları kağnıların tekerleğinin izleri ile taşlaşmıştır...
Ben bu rengi ancak bu kadar renklendirebildim...
Sivas - Zara / Cumhuriyet Bayramı'nın 60. yıl töreninden Kağnılı geçiş...
Yıl 1983; günlerden tarih olarak 29 Ekim, bundan tam 39 yıl öncesi. O büyük bayramın yapıldığı gün, o anlamlı ve tarihi derinlikleriyle bizlere miras bırakılan gün... Yeni kurulan bir devletin, ulusal bağımsızlığını kazanabilmek için giriştiği savaşın sonucunda elde ettiği büyük bir zaferin Cumhuriyetin 60. yılı o gün...
39 yıl öncesi kutlanan Cumhuriyet Bayramı'nda; kurtuluş savaşı yıllarını ve milli mücadelenin yaşanmışlığını kıyafetleriyle anlatan KAĞNILI geçiş töreninin yapıldığı fotoğraftaki alan Zara Kent Meydanı'ydı.
Cumhuriyet Bayramı'nın 60. yılı kutlamasına Zara'dan tanıklık edip, fotoğraflayan olarak bugün; 99 yıl öncesinin milli mücadelesini 100. yılına taşıtan ecdatlarımızı saygıyla, minnetle anıyorum.
5► Bir Şehre Değer Katmak?..
Yakup Kadri Bozalioğlu
Yeni bir yüzyılın Sivas'ına, Sivas'ın var olan değerlerini taşımak adına Sivas'ı Tanıyalım, Sivas'ı Tanıtalım 'Kültürel mirası korumak için ilk ve en önemli adım, onu tanıtmaktır.'
Anadolu coğrafyasına baktığımızda Sivas; 16. yüzyılda yaşamış halk şairlerinden Pir Sultan Abdal'la başlayan; Şemseddin Sivâsî, Âşık Ruhsatî, Âşık Veysel ve Zaralı Halil Söyler gibi değerlerimizi yetiştiren evrensel bir şehirdir.
Sivas, Sivaslı düşünürlerin, fikir adamlarının, âşık ve ozanların, türkü okuyanların, divan şairlerinin, halk edebiyatçılarının, gazetecilerin ve sanatkârların şehridir.
Osmanlı egemenliğindeyken eyalet merkezi olan, Selçuklu Devleti'ne de başkentlik yapan Sivas, Cumhuriyet tarihinde önemli bir rol üstlenen Cumhuriyet şehridir.
Ulu önder Gâzi Mustafa Kemal Atatürk'ün Milli Mücadele Döneminde 108 gün kalıp, 4 Eylül Sivas Kongresi'nin 102 yıl önce yapıldığı, 2019 tarihinde de 4 Eylül'ün 100. yılının kutlandığı, her kültürün evrensel renklerini içinde barındıran 'Kültürümüzün Bereketli Toprağı'dır Şehr-î Sivas.
Sivas Kent Arşiv Merkezi
Bir kentin tarihini, kültürünü ve edebiyatını tanıtıp belgeleyen; o şehre dair yayımlanmış yazılı kaynaklar ve kitaplardır.
Bu sebeptendir ki; yayımlanmış eserlerin tamamı tespit edilip, toplanıp bir araya getirilip arşivlenmişse o yörenin tarihsel kimliğinin bilinmesinde, folklorik ve kültürel değerlerin tanıtımına, tanıtılmasında elbette ki önemli bir kaynakça olacaktır.
Dolaysıyla da;
Kültürümüzün Bereketli Toprağı Sivas'ın; 1923 - 2023 tarihleri arası 100 yılını belgeleyen Sivas Yayınları'nın ve Müzik Albümleri'nin biraraya getirilip - toplanıp, arşivlenip okuyucusunun istifade edebileceği Sivas Kent Arşiv Merkezi'nin oluşturulması amaçlanmaktadır.
Bu gerekçeyle; Cumhuriyet'in 100. yılı olan 2023 yılına kadar yayımlanacak Sivas'a dair bir kısım gazetelerin, dergiler, kitaplar, bültenler, rehberler ve yıllıkların tamamına yakınını tespit edip, toplayıp, bulundurmayı hedefleyen Zara Kültür Araştırma Grubu, bünyesinde oluşturduğu Sivas Kent Arşiv Merkezi'nde Sivaslı şair, yazar, gazeteci, araştırmacı ve akademisyenlerin çıkardıkları akademik, bilimsel, mesleki, folklorik ve kültürel yayınların önemli bir kısmını bulundurmaktadır
Her detayı özenle çalışılıp, alt yapısı Zara Kültür Araştırma Grubu'nca titizlikle araştırılıp, hazırlanan; özellikleriyle de eşi ve benzeri olmayan böyle bir Sivas Kent Arşiv Merkezi'nin oluşumu Sivas'ın ekonomik, kültürel ve turizmine elbet değer katacaktır.
Sivas'ın tarihi, folklorik ve kültürel değerlerini fotoğraflayıp, araştırıp yayınlarıyla tanıtan Zara Kültür Araştırma Grubu; Yine Sivas'a dair ve Sivaslı sanatçıların müzik albümlerinin de yer aldığı bir Sivas Kent Arşiv Merkezi'nin daha kapsamlı olmasını hedeflemektedir.
Böylelikle; Sivaslı Taş Plak sanatçılarından Halk Ozanı Âşık Veysel'in ve Zaralı Halil Söyler'in, yine o yılların yöremiz sanatçılarına ait taş plakları, Ali Kızıltuğ'dan günümüze kadar ki Sivaslı ses sanatçılarının, âşıkların / ozanların müzik albümlerinin derli toplu tamamının var olacağı bir Sivas Kent Arşiv Merkezi'nin oluşturulması sağlanacaktır.
Sivas merkez ve ilçeleri hakkında yayımlanmış yayınların ve yazarlarının yayınlarının tamamının ve Sivas Kongresiye alakalı kitapların, yine Sivaslı akademisyenlerin, şair ve yazarlarının, gazetecilerin yayınlarının bulunacağı Sivas Kent Arşiv Merkeziyle Sivas'a dair eserleri Sivas'ı her alanda tanımak isteyenlerin yararlanabileceği ortamı hazırlamak amaçlanmaktadır.
<1>| Sivas'ın internete taşınan belgesi www.sehrisivas.com;
Sivas’ın 100 yıllık tarihinde Sivas’a dair yayımlanmış kitapların ve müzik albümlerinin kapak fotoğraflarının yine eser sahiplerinin biyografik ve eserlerin içeriğine dair bilgilerin Sivas’ın internete taşınan belgesi www.sehrisivas.com web sitesi üzerinden yayınlanılması..
<2>| ‘Giysilerde Dile Gelen Anadolu’ / Sivas yöresel kıyafetleri üzerine kitaplar ve ve kıyafetlerin tanıtımıyla ilgili fotoğraf sergileri; Geleneksel kültürümüzün örf ve adetlerini yaşatmaya ve geliştirmeye yönelik Türk kültürünün özgün niteliklerini yansıtan Sivas yöresine ait kıyafetleri tespit etmek ve fotoğraflamak amaçlı Sivas merkez köyleri dahil ilçelerinin kıyafetleriyle bilinen yöreler gezilip bugün için itibariyle kaybolmuş bu kıyafetleri temin edebildiğimiz kadarıyla toplayıp ya da aslına uygun bir şekilde diktirilerek bu kültürü geleceğe taşımak hedeflenmektedir. Sivas yöresel kıyafetlerini tanıtan Giysilerde Dile Gelen Anadolu / Sivas adında fotoğraf sergileri açılması, Türkçe ve İngilizce kitapların yayımlanması.
<3>| Sivas'ın tarihi ve kültürel değerlerini fotoğraflayıp kitaplaştırmak;
Yöremizin zengin doğal tarihi ve kültürel dokusunun iç ve dış turizme yönelik bir çekim merkezi oluşturacak şekilde tanıtılması ve böylelikle bu değerlerin daha iyi korunmasının sağlanılması amaçlı görsel çekimler yapılıp Türkçe ve İngilizce olarak kitaplaştırıp yurt içi ve yurt dışı fotoğraf sergileri açılması.
<4>| Sivas ve köylerinin fotoğraflanması; Sivas ve ilçelerinin mevcut 1234 köyünün fotoğraflanıp, dron ile çekimlerinin yapılması.
<5>| Yöresel kıyafetli bez bebeklerin yapımı; Yöresel kıyafetli bez bebek yapımcısı T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Geleneksel El Sanatları Sanatçısı Nilgün Bozalioğlu tarafından üretilen bez bebekler...
<6>| Toprağın bu vatanın en değerli unsuru olduğunu bilerek, topraklarımıza sahip olmak ve toprak kavramını somut olarak zihinlere yerleştirmek amacıyla Türkiye'de İlk kez Toprak Merkezi açılması... •2004 yılında TEMA Vakfı Başkanı Hayrettin Karaca bu yapılan çalışma için Zara'ya gelmiş, 'TEMA olarak bizler yapabilirmiyiz' demişti... Toprak haberi 2004 tarihinde Sivas Zara Haber dergisi'nin 21. sayısında yayımlanmıştır.
Kurucusu olduğum Zara Kültür Araştırma Grubu olarak önerimiz;Sivas Valiliği ve Sivas Belediyesi'nce, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi olmak üzere Sivas'ın sivil toplum kuruluşlarının önemli bir kısmı dahilinde şehrimiz Sivas'ın, Sivas'ı Tanıma ve Sivas'ı Tanıtma adına 'Bir Şehre Değer' katacak kazanımlarının dikkate alınarak sahiplenilmesidir.
Böylelikle; Sivas'ın folklorik, kültürel ve tarihi zenginliklerini, doğa ve çevreyi, köylerinin, yaylalarının fotoğraflanıp görsel tanıtımının yapılması ve yayınlarının çıkarılmasıyla Kültürümüzün Bereketli Toprağı Sivas ın Yeni Bir Yüzyılı'na ayrı bir değer katacaktır.
Koca Reis
Yıl 2009, Mart ayının son günü
Kocatepe Camisinin avlusu kalabalık
Sanki mahşer yeri
Muhsin Yazıcıoğlu'nu uğurluyor sevenleri
Tabutunun üstüne albayrak örtüldü
Gözyaşları KOCA REİS için döküldü
Gönüllerde yaşayan insanlar ölmez
Türklerin soyu artar, eksilmez
Bu dava mahşere kadar bitmez
Çok çileler çektin davan uğruna
Türk dünyası bastı seni bağrına
Dört bir yandan katıldılar yasına
Gönüllülerde yaşayan insanlar ölmez
Türklerin soyu artar, eksilmez
Bu dava mahşere kadar bitmez
Cennette sana bir köşe verecek Tanrı
Yurdu'na hizmet edeni unutmaz halkı
Gün gelecek çıkacaksın sen haklı
Gönüllerde yaşayan insan ölmez,
Türklerin soyu artar, eksilmez
Bu dava mahşere kadar bitmez
Türk dünyasının Alpereni, Oğuzun soyu
Rahat uyu kabirde sen rahat uyu
Türklerin dünyada tükenmez soyu
31 Mart 2009 M. İhsan İşözen
Son Haber
Alo ben, İHA muhabiri İsmail Güneş'im
Helikopterimiz düştü
Yerimizi tespit edin
Sesin kulaklarda kaldı
Karlı dağlar sizi aldı
Oy dağlar karlı dağlar
Başı dumanlı dağlar
Altı yiğidi alan
Ak kefene saran dağlar
Ayağım kırık üşüyorum
Hiç bir yeri görmüyorum
Ne yapayım bilmiyorum
Sesin kulaklarda kaldı
Karlı dağlar sizi aldı
Oy dağlar karlı dağlar
Başı dumanlı dağlar
Altı yiğidi alan
Ak kefene saran dağlar
Acı haber tez duyuldu
Türkiye yasa boğuldu
Son haberinde bu oldu
Sesin kulaklarda kaldı
Karlı dağlar sizi aldı
2 Nisan 2009 M. İhsan İşözen